De weekendschool

Tot vandaag wilde Omar (11) dokter en voetballer worden. Maar door de les journalistiek en vooral de straatinterviews die hij met zijn groepje heeft gehouden denkt hij nu ook aan journalist. ‘Mag ik dan de koning interviewen? En moet ik daar dan voor betalen? Nee? Moet hij daar dan voor betalen?’ 

Op 10 plaatsen in Nederland gaan kinderen drie jaar lang op zondag vrijwillig naar school. Daar krijgen ze les van advocaten, architecten, aannemers, dichters en artiesten, transporteurs, artsen en nog heel veel anderen. Waar mogelijk gaan ze mee naar het werk. Zo liepen ze vorig jaar een dag mee bij een krant en gaan ze bij de lessen over recht naar de politie, een advocatenkantoor en de rechtbank. 

Deze zondag leer ik hen ’s morgens de fijne kneepjes van het vak journalistiek en brengen ze die ’s middags meteen in praktijk. Enthousiast stappen Hidaya, Omar, Sieraad en de anderen in hun groepje op iedereen af. ‘Meneer, mogen we u iets vragen? Wij zijn van de Weekendschool en hebben les in journalistiek. Mogen we u vragen wat voor werk u doet?’ Als ze het nog niet wisten, ervaren ze nu hoe leuk het is om journalist te zijn. ‘Je mag mensen gewoon van alles vragen!’ Na een uur moeten we weer terug, maar ze kunnen er geen genoeg van krijgen. ‘Die mevrouw nog!’ 

‘Oneindig graag’

De Weekendschool is voor kinderen die van huis uit een beperkt netwerk hebben. De leerlingen komen van basisscholen met een hoog ‘gewicht’ aan ouders met een lage opleiding, Nederlandse taalbeheersing of inkomen.

Julia Ham, coördinator van de Weekendschool Rotterdam Delfshaven: ‘We gaan drie keer langs. De eerste keer vertellen we over de Weekendschool en vragen we: lijkt het jullie leuk? We geven ook wel aan dat het niet alleen maar leuk is en dat het wel drie jaar duurt.’ De week daarop gaan ze in gesprek met de kinderen die zich hebben opgegeven. ‘Soms zijn er wel 80 tot 100 kinderen die willen, maar er is helaas maar plek voor 40.
We selecteren op basis van motivatie. Wil iemand echt zelf, of vooral omdat z’n beste vriend ook wil? Denken we dat iemand het volhoudt? Ze moeten opschrijven waarom ze graag willen. Soms schrijft een kind: “Ik wil oneindig graag.”’ 

Het is belangrijk dat het echt de keuze is van het kind, maar dat de ouders er wel achter staan. ‘Anders werkt het niet’.  

Kansen grijpen

Amira (nu 16) gaf zich vijf jaar geleden op. ‘Ik had wel eens van kinderen gehoord dat ze in het weekend naar school gingen en ik vroeg me altijd af waarom je dat in vredesnaam zou doen. Maar de mensen van de Weekendschool legden het heel helder uit en mijn ouders zeiden: “Dat moet je doen!” Zij vinden het belangrijk dat ik me zo breed mogelijk kan ontwikkelen en wat doe je anders op zondagmiddag? Als er kansen zijn, moet je ze grijpen.’ 

Ze leerde oneindig veel. ‘Ik kende geen mensen die architect waren en ik herinner me nog mijn allereerste toneelstuk. Ik mocht achter de schermen bij het AD, kreeg gips om mijn arm op de operatiekamer, mocht mee met de ambulance. Maar ik leerde ook over geloof en cultuur. In mijn klas zaten veel kinderen van een hindoeïstische basisschool. Ik wist daar niets van af, maar door alle gesprekken merkte ik op de middelbare school dat ik best veel wist. Ik ben er echt gegroeid.’ 

Een beroemd iemand

Ook de groep van 2022 zal drie jaar lang en 90 zondagen met elkaar optrekken. Na een kennismakingsbijeenkomst krijgen ze vandaag de allereerste echte les: de eerste van vier lessen over journalistiek. Op de volgende zondagen zullen ze leren vloggen, gaan ze een eigen pagina schrijven in een lokale krant en leren ze een verslag maken van een ‘verkeersongeluk’. Maar de start vandaag gaat over interviewtechniek. Ze hebben meteen al een vraag: ‘Heeft u wel eens een beroemd iemand geïnterviewd?’ 

Na de uitleg van de basisprincipes van het interview en een paar oefeningen voor de groep, gaan ze op elkaar oefenen. IJverig pennen ze hun vragenlijstje neer en bevragen ze elkaar over en weer. Meteen een mooie manier om elkaar wat beter te leren kennen. Dan volgt het echte werk en gaan ze in groepjes – met een begeleider – de straat op om voorbijgangers te interviewen over hun werk. Om de beurt neemt een van de kinderen leiding: ‘Wat doet u voor werk? Waar doet u dat, thuis of op kantoor? Hoe vindt u uw werk?’ 

Talent

Hidaya noteert de antwoorden en vertaalt soepel het verhaal van twee Engelse toeristen. Omar heeft, ook al is hij al aan de beurt geweest, voor iedereen nog wel een vraag – en meestal een goeie. ‘Zeg Omar’, zeg ik op de terugweg. ‘Als het nou om welke reden dan ook geen dokter of voetballer wordt, denk dan eens aan journalist. Je hebt er talent voor.’ ‘Daar denk ik al aan’, roept Omar enthousiast. ‘Mag ik dan de koning interviewen?’ 

Diploma

Aan het eind van het eerste en het tweede jaar krijgen de leerlingen – in een feestelijke bijeenkomst met hun ouders – een certificaat. Aan het eind van het derde jaar wacht een diploma. 
Ook tussendoor betrekt de school de ouders zoveel mogelijk. Julia: ‘We sturen hen elke week foto’s van wat we hebben gedaan. De lokale krant kwam in de bus, dus dat is heel leuk voor de ouders. En we nodigen de ouders ook uit voor de les bij de rechtbank en bij de voorstelling waarbij de kinderen in het voorprogramma staan.’ 

‘Vaak komt later pas het besef wat ze er aan hebben gehad. Dat je op plekken komt waar je anders nooit komt of dingen mag uitproberen die je op school niet krijgt’, zegt Julia. Ze hoeven aan het eind van die drie jaar ook niet allemaal te weten wat ze willen worden. Het is ook goed als ze dingen kunnen afstrepen. Als je altijd dacht dat je dokter wilde worden, maar merkt dat je op de OK wit wegtrekt, is dat ook belangrijk.’ 

Heel volwassen

Wat heeft de Weekendschool Amira gebracht? ‘Het heeft me een supergoed inzicht gegeven hoe de arbeidsmarkt in elkaar zit, welke keuzes je kan maken en welke kwaliteiten ik heb. Ik was wel nieuwsgierig en mensen vonden me al volwassen, maar door de Weekendschool kwam ik in een omgeving waar ik daar ook iets mee kon. Ik leerde dat je op mensen kan afstappen en dat geen vraag te dom is. Ik heb me er enorm kunnen ontwikkelen, ook cultureel en ik ben er heel volwassen geworden.’ 

Amira zit nu in 5 gymnasium, maar is nog volop met de Weekendschool bezig. ‘Meteen na het derde jaar vroeg Julia me om begeleidster te worden – in de klas en bij excursies. Ik zorg dat de leerlingen stil zijn als de gastdocent spreekt, dat er wordt opgeruimd, ik help ze bij een opdracht. Dat is superwaardevol, ook door wat de leerlingen je vertellen. Ze vertrouwen je.’ 

Netwerk

Vorig jaar deed Amira via de Weekendschool mee aan een coachingsproject. Dit jaar volgt ze de Honours Academy, een persoonlijk ontwikkeltraject voor oud-leerlingen van de Weekendschool, waarin ze zichzelf beter leren kennen, in contact komen met bijzondere mensen en bedrijven en een mentor in het bedrijfsleven krijgen. ‘Dat levert me een enorm netwerk op. Bij de NOS kregen we het nummer van een recruiter die daar werkt. Bij de Action is een aandeelhouder, van wie ik het nummer heb.’

Inmiddels heeft ook haar zusje de Weekendschool doorlopen en haar broertje zit er nu op. Wat zou Amira zeggen tegen kinderen die de kans krijgen om de Weekendschool te volgen? ‘Doe het vooral. Je gaat dingen leren die mensen in je omgeving niet weten. Je zal jezelf ontwikkelen en groeien. Dat geeft je echt een voorsprong en daar zal je later profijt van hebben.’
En tegen hun ouders zou ze zeggen: ‘Maak je geen zorgen, je kind gaat heel veel leren en de Weekendschool is een enorm veilige plek.’  

Tekst: Marijke Verduijn 

De Weekendschool, alles wat je erover wil weten, kun je vinden op: https://www.imcweekendschool.nl/
Meer informatie over schoolweging vind je hier.