Chanoeka

Chanoeka is het joodse Lichtfeest. Het Chanoekafeest duurt acht dagen, waarbij iedere dag één extra kaars wordt aangestoken van een kandelaar met negen armen: de Chanoekia.

Die kandelaar verwijst naar het Chanoekawonder. Tweeduizend jaar geleden waren de Grieken de baas in Israel. Hun koning wilde dat de Joden de Griekse gewoonten overnamen en hun eigen godsdienst niet meer zouden belijden. In de tempel, de heiligste Joodse plek, moesten ze heidense altaren oprichten en onreine dieren offeren aan de Griekse god Zeus. 

Opstand
Een paar dappere joden onder leiding van Judas de Makkabeeër kwamen in opstand. Ze vluchtten naar de heuvels, vormden een leger en verdreven de overheersers. 
Toen de Joden hun tempel weer opnieuw wilden inwijden en de heilige lamp weer aansteken, konden ze maar één kruikje van de zuivere, heilige olie vinden. Net genoeg voor één dag. En het zou acht dagen duren om nieuwe olie te maken. 

Wonder
Maar toen gebeurde het wonder. Met het kleine beetje olie bleef de lamp acht dagen branden. Er was dus genoeg tijd om nieuwe olie te maken. Daarom duurt het Chanoekafeest acht dagen en wordt er elke dag een nieuwe kaars in de speciale Chanoekakandelaar gezet. Het middelste kaarsje is extra: dat wordt iedere dag als eerste aangestoken en gebruikt om de andere kaarsen aan te steken. 

Spelletje, cadeautjes en eten
Als de kandelaar brandt, wordt een gebed gezegd. En ’s avonds speelt het gezin vaak een spelletje met de “dreidel”: een klein draaitolletje met vier Hebreeuwse letters. Dat zijn de beginletters van de woorden “Nes gadol haja sjam”, wat betekent: “Daar is een groot wonder gebeurd.” 
Je speelt het spel met geld of chocoladegeld. Wie de dreidel op de “gimmel” draait. krijgt de hele pot. Als het de “hé” is, de halve pot. Bij de “nun” krijg je niks. En wie de “sjin” draait, moet iets in de pot stoppen.  

Bij Chanoeka horen cadeautjes en speciale gerechten, die gebakken worden in olie. Ook dat verwijst naar het Chanoeka-wonder. 

Zo’n speciaal Chanoekagerecht is bijvoorbeeld latkes. 
Recept voor latkes (aardappelkoekjes):

Benodigdheden:

6 grote geschilde aardappelen
1 ui
3 eieren
½ kop meel
zout en peper
olie

Bereiding:
De rauwe aardappelen grof raspen en in vergiet uit laten lekken. Dan laatste water eruit persen en droog deppen met keukenpapier. Ui klein snijden. Eieren klutsen. Alle ingrediënten mengen. Mengsel mag niet te stijf worden. De olie heet laten worden. Met een lepel portie maken en deze in de olie leggen. Een beetje platdrukken. Aan beide zijden op niet te hoge temperatuur voorzichtig bakken. Serveren met appelmoes, compote of zure room.

Kijk hier voor de lichtfeesten in andere religieuze tradities.

Met dank aan http://www.klap.net