Sinterklaas

Sinterklaas (ook Sint-Nicolaas, Sint of de Goedheiligman) is de hoofdpersoon van een kinderfeest dat op 5 december in Nederland (en in enkele voormalige Nederlandse koloniën), en op 6 december in België wordt gevierd. De figuur van Sinterklaas is gebaseerd op Sint-Nicolaas, de bisschop van Myra, die vanaf de derde eeuw n.Chr. leefde in Klein-Azië. 

Nicolaas van Myra

De moeder van Nicolaas kon geen kinderen krijgen, maar kreeg uiteindelijk een kind in ruil voor de belofte dat het in dienst van God zou treden. Ze vernoemde het naar haar broer Nicolaas, die bischop was. Al op negentienjarige leeftijd werd Nicolaas door zijn oom tot priester gewijd en legde hij de kloostergeloften af. Later werd Nicolaas zelf ook bisschop.
Tijdens de christenvervolging onder keizer Diocletianus moet hij rond het jaar 310 gevangengenomen zijn en gefolterd.

Nicolaas stierf op 6 december, waarschijnlijk van ouderdom. Hij werd buiten de stad Myra begraven, waar een ruïne van de herbouwde basiliek nog steeds te bezichtigen is. In 1087 werd het grootste deel van zijn botten overgebracht naar Bari en andere plaatsen.
In 1953 werden zijn beenderen onderzocht. Hij moet ongeveer 1,67 meter lang zijn geweest en chronische artritis hebben gehad in zijn bekken. Aan de hand van de schedel is op National Geographic een model gemaakt van het gezicht van Nicolaas.

Bijzondere gebeurtenissen

Nicolaas werd al snel na zijn dood vereerd. Volgens de overleveringen had hij veel mensen het leven gered, bijvoorbeeld door een hongersnood te voorkomen, kinderen en studenten die akelig waren vermoord weer tot leven te brengen, een zware storm tot bedaren te brengen en krijgsgevangenen te bevrijden. 

Beschermheilige

Sint-Nicolaas is de beschermheilige van schippers, scheepsbouwers, vissers, gevangenen, onschuldig veroordeelden, advocaten, deurwaarders, bankiers, dokwerkers, graanhandelaars, kuipers, wijnhandelaars, schilders, parfumeurs, apothekers, bakkers, clerici, vrijers, kinderen, prostituees en kooplieden.

Ook veel havensteden, waaronder Amsterdam en Kampen, hebben Sint-Nicolaas als beschermheilige:

In de oosters-orthodoxe kerken wordt sint Nicolaas sterk vereerd. Zijn beeltenis staat op veel iconen. Hij is ook een van de beschermheiligen van Rusland, het belangrijkste orthodoxe land. Na de Russische Revolutie werden meerdere ridderorden ingesteld met Nicolaas als bescherm- en naamheilige. Zie: de Orde van Sint-Nicolaas de Wonderdoener.

Tradities

Op en rond 5 december verkleden veel Nederlandse huisvaders zich als Sinterklaas: compleet met witte baard en haren, rode mijter en mantel. Sinterklaas rijdt op een schimmel, en heeft een of meer helpers, Piet(en). In de weken voorafgaand aan de verjaardag op 5 december zetten kinderen een lege schoen vóór de kachel, waarin ’s morgens dan een cadeautje zit. 
Ook geven mensen elkaar op Pakjesavond cadeautjes, met een surprise, een gedicht en/of letters van chocola.