Sofie en Nisrine lezen dankzij BookTok: ‘Er is niks beters dan een echt goed boek’

Sofie (19) en Nisrine (21) deden een middagje Amsterdam. Beetje rondkijken, beetje winkelen. De buit: twee boeken. Op Sofies boekenplank staan er inmiddels zo’n 150. ‘Het was hartstikke druk in de boekwinkel. Allemaal mensen van onze leeftijd.’

‘Eens kijken wat ik eigenlijk gekocht heb’. Nisrine vist een rechthoekig pakje uit haar tas. Ze weet niet welk boek er in zit, want het lag al ingepakt in de winkel, met vijf kernwoorden op de verpakking en Nisrine viel voor de hints adventure en race against time. Het blijkt Jules Verne: Around the world in 80 days.

Een Engelse titel, vanzelfsprekend. Nisrine leest zo af en toe nog wel een Nederlands boek, maar Sofie deed dat voor het laatst op school. ‘Ik vond lezen voor de lijst echt vreselijk. Het ging over oorlog, of over verkrachting, of over een jongen die een vliegtuig ging bouwen. Allemaal verhalen die me echt niet boeiden. Toen ik zelf een boek van de lijst mocht kiezen, ging dat over een jongen van 16 en hoe hij met zijn ouders omging en met zijn vriendin, die zwanger werd. Dat interesseerde me meer en toen dacht ik: misschien is wel leuk om boeken te gaan lezen die ik wel leuk vind. Dus in de 4^e ben ik zelf gaan lezen, maar dan in het Engels.’

Nisrine: ‘Bij mij was het hetzelfde. Tot ik klaar was met school heb ik alleen de boeken aangeraakt die ik voor school moest lezen en dat was echt een verplichting. Eigenlijk ben ik pas vrij recent gaan lezen omdat ik het leuk vind.’

Hoe kwam dat zo?

Nisrine: ‘Het was coronatijd. Je zag superveel voorbijkomen op TikTok en toen was daar BookTok. Dat was voor mij het kantelpunt. Mensen zijn vaak kritisch op social media en dat begrijp ik ook wel, maar zonder BookTok was ik, denk ik, niet gaan lezen.’

Sofie: ‘Je had ook niet heel veel andere dingen te doen, toen. Je zat al de hele dag achter je computer en was al de hele dag op je telefoon aan het kijken. En toen verschenen op TikTok filmpjes van meiden van mijn leeftijd die een boek lazen en vertelden waarom ze dat mooi vonden. Dan ging ik dat boek ook lezen. En dan ga je steeds meer lezen en begin je te begrijpen welke boeken je leuk vindt.’

Hoe werkt het?

Nisrine: ‘Het algoritme van TikTok bepaalt welke filmpjes je tegenkomt. En als je veel boekenvideo’s kijkt of liket, krijg je op een gegeven moment alleen maar filmpjes over boeken. Dat wordt BookTok genoemd.’

Sofie: ‘Je hebt verschillende filmpjes, waarop mensen boeken aanraden: “ik heb net dit gelezen. Het ging hier en hier over en ik vond het heel leuk.” Of: “als je dit boek leuk vond, moet je ook dit eens lezen.”
En daarnaast zijn er apps als GoodReads. Daar kan je bijhouden wat je aan het lezen bent en hoe ver je bent. Je kunt er ook zien wat je vrienden lezen. En je kan een boek sterren geven.’

Nisrine: ‘Dat is heel handig, omdat het zo’n groot platform is. Als je een boek in de boekwinkel ziet, kun je kijken wat anderen ervan vinden: o, gemiddeld 4,5 ster. En je kan er ook zien: O, Sofie heeft verder gelezen. Of: Sofie heeft dat uitgelezen.’

Gaan deze boeken wel over dingen die jullie bezighouden?

Sofie: ‘Ja, zeker. De meeste hoofdpersonen zijn 16 – 30 jaar. En de boeken gaan over vragen als: hoe moet ik mijn leven op orde krijgen? Of over relaties.
Maar ik vind het ook fijn om in het Engels te lezen. Dat leest echt anders. Het is een lekkere taal en de sfeer is ook anders: het klinkt allemaal wat mysterieuzer of romantischer. Ik moet wel zeggen dat mijn Engelse woordenschat inmiddels beter is dan m’n Nederlandse.’

Wat voor boeken lezen jullie vooral?

Sofie: ‘Ik probeer heel veel verschillende boeken te lezen, maar ik komt toch steeds weer terug op romantic,  fantasy en thrillers/mystery. Maar soms zegt een vriendin over een heel ander boek: dit is echt superleuk. En dan lees ik dat ook weer. Ik vind die afwisseling wel fijn.’

Nisrine: ‘Ik lees voornamelijk mystery, thriller, crime. Ik houd van spanning, uitzoeken wat er is gebeurd, de plottwist. Af en toe lees ik wel eens een roman, vooral omdat iemand anders zegt: lees dit. En ook wel eens fantasy, maar omdat dat een verzonnen wereld is, die vaak best complex is, is dat in het Engels vaak lastig te volgen.’

Wat beleven jullie aan lezen?

Nisrine: ‘Ik lees voornamelijk op m’n eigen kamer – voordat ik ga slapen. Dan probeer ik m’n telefoon weg te doen en nog even lekker te lezen. Ik lees ook graag in de trein: koptelefoon op en lezen. Ik vind het rustgevend. Maar tegenwoordig heb ik het best druk, dus ik kom er niet altijd aan toe.’

Sofie: ‘Je blijft vaak een beetje hangen in het scrollen op je telefoon en dan vind ik het soms wel even lekker om op m’n kamer te gaan zitten en te lezen. Ik lees elke dag wel. Vandaag heb ik al wel twee uur gelezen. Als ik aan het werk ben, is het soms maar een half uur. Maar als ik een dag vrij ben, kan ik wel een hele dag lezen. Dat vind ik echt heerlijk. Als je een echt goed boek hebt met een goed verhaal, is er niks beters.’

Kopen jullie ze?

Nisrine: ‘Ik heb een e-reader, dus meestal download ik ze. Maar als ik een boek zie van een schrijver of een serie die ik altijd heel leuk vind, koop ik het nog fysiek.’

Sofie: ‘Vroeger kocht ik ze altijd, maar boeken zijn best duur en ik heb nu de e-reader van m’n vader, dus nu download ik ze meestal. Maar als ik een boek heb gelezen en heel goed vind, koop ik het alsnog. Vorige week heb ik nog twee boeken gekocht en vandaag ook een. Als ik langs een boekwinkel kom, loop ik heel vaak even binnen om te kijken wat er is. Die boekwinkel waar we net waren, stond echt vol – ook met mensen van onze leeftijd.’  

Herinneren jullie je eerste boek nog?

Nisrine: ‘Mijn eerste boek was One of us is lying. Dat had ik gekocht door BookTok.’

Sofie: ‘Bij mij is het begonnen met Shatter me, een dystopische fantasyserie. Het duurde wel even. Ik denk dat ik het eerste boek in april las en het tweede pas een dikke maand later. Maar het derde boek van die serie las ik in één ruk uit. De volgende dag ging ik op vakantie, maar ik wilde niet een boek meenemen dat ik al voor twee derde uit had, dus toen heb ik de halve nacht doorgelezen. Dat was het eerste boek waar ik me helemaal in kon verliezen.’

Wat is het allermooiste boek dat je ooit hebt gelezen

Nisrine: ‘Toen ik begon met lezen, las ik A good girls guide to murder. Dat vond ik onwijs leuk.
Sofie: ‘Ja, die heb ik ook gelezen.’
Nisrine: ‘Dat is de eerste van een serie, en die heb ik alle drie staan en alle drie gelezen.’
Sofie: ‘Ik heb een paar allermooiste. Maar als ik er één moet noemen, dan vind ik Fourth Wing wel echt heel erg mooi.
Nisrine: ‘Ha, ha, ik wist dat je dat ging zeggen. Dat heb ik ook gelezen en dat is inderdaad wel echt een heel goed boek.’
Sofie: ‘Afgelopen zomer zijn we met drie vriendinnen en een vriend op vakantie geweest en die vriend leest echt nooit. Toen hebben we hem net zo lang gepusht tot hij Fourth Wing ging lezen. Hij heeft het in anderhalve week uitgelezen. En het is echt een dik boek, van wel 600 pagina’s.’
Nisrine: Als hij niet reageerde, wist je dat hij aan het lezen was.’
Sofie: ‘We waren wel trots. Hij heeft volgens mij ook het tweede deel gekocht.’
Nisrine: ‘Ja, maar ik geloof niet dat hij daar al heel erg ver in is gekomen.’
Sofie: ‘Ik vond het tweede, eerlijk gezegd, ook wel wat minder. Maar als het derde deel in januari uitkomt, sta ik meteen in de boekhandel.’

Interview en foto: Marijke Verduijn